آموزش رویت – اصول اولیه مستندات قسمت اول

تاکتیک های BIM در پروژه ها

 

مقایسه مدل BIM

مدلسازی اطلاعات ساختمان یا BIM یک نوع مدلسازی ۳ بعدی پارامتریک است که مورد استفاده قرار می­ گیرد. برای بروز کردن پلانها برشها، نماها، روش ارائه، جزئیات، جداول و تمامی مواردی که برای مستندات ساختمان­ سازی به آن نیاز می­ باشد. نیازمند این سیستم می­ باشیم. نقشه ­هایی که در سیستم BIM ایجاد می­ شود شامل خطوط دوبعدی که نمایانگر اجزای ساختمان می­ باشد. نیست بلکه دارای قابلیت تغییرات پارامتریک است و با ایجاد تغییرات عناصر کاربردی در ساختمان سایر اصلاحات وابسته آن لحاظ می ­شود. این بدان معناست که اگر شما یک پنجره یا درب را در پروژه تغییر دهد پارامترهای مرتبط آن با سایر اجزاء نقشه همسو می ­شود. علاوه بر آن اگر عنصری را در نقطه­ای تغییر شکل دهید و یا جابجا کنید این تغییرات در تمامی دیدگاه­ های موجود پروژه اعمال می­ شود. پس اگر دربی را در پروژه جابجا نمائیم در تمامی پلانها و برش­ها و مقاطع و… این تغییر لحاظ می ­شود.

ما در طول چند سال گذشته شاهد پیشرفت در استفاده از BIM در طراحی معماری و صنعت ساختمان بوده­ ایم و تمایل به سمت طراحی مدل­های سه بعدی ساختمان بیشتر شده است. در آماری که به تازگی توسط مک گروهیل انتشار یافته است شرکت­ ها و دفاتر مهندسی بیشتر به سمت مدلسازی سه بعدی در پروژه ­های عمرانی و طراحی معماری روی آورده ­اند، در سال ۲۰۰۹ در حدود ۵۰% از صنعت ساخت و ساز خود را با سیستم طراحی BIM همسو کرده ­اند و بیشتر طراحی­ ها و آنالیزهای سیستم BIM در این زمینه موفقیت­ آمیز بوده است.

تصویر شماره ۱-۱. نمایانگر درصد پیشرفت استفاده از سیستم BIMدر پروژه­ ها می­باشد.

 

 

اگر با دقت بیشتری به نمودار رشد کاربرد BIM (تصویر ۲-۱) نگاه کنید متوجه پیشرفت چشمگیر استفاده از سیستم BIM خواهید شد. کاربران ویژه، طراحان و سرمایه­ گذاران (تولید کنندگان مصالح نوین) در BIM از سال ۲۰۰۹، ۱۵% افزایش یافته است و کاربران معمولی که کارهای شخصی با BIM انجام می­دهند در حدود ۲۰% افزایش داشته است.

همچنین آنچه امروزه مورد اهمیت است زمان و کیفیت مناسب پروژه­ ها در صنعت ساخت و ساز است که در این سیستم شاهد پیشرفت مطلوبی می­باشیم.

 

برنامه ­ریزی برای BIM

از زمانی که معماران و طراحان به تغییر متد و روش کار خود در طراحی گرایش پیدا کردند بیشتر علاقمند به مدلسازی بوده ­اند ترسیم نقشه و اکسیس. لذا زمان آن فرا رسیده که به معرفی مراحل جدید بپردازیم و با روش BIM که در آن مستندسازی و ارائه ساختمان به صورت بهینه انجام می­ شود آشنا سازیم. همواره مدیران شرکت­ ها و پروژه­ ها به دنبال پیشرفت و تکامل همه جانبه BIM هستند و اکثر آنها BIM را به عنوان یک روش کار جدید و کاربردی در صنعت ساختمان می­دانند که به تمامی پرسش ­های منتقدان جواب مناسب می­ دهد.

همانطوری که تکنولوژی­ های مکمل در سیستم BIMدر حال رشد است قابلیت­ ها و توانائی ­های آن هم در حال پیشرفت و تکامل است. در حال حاضر تعداد زیادی از قابلیت­ های مدلسازی با BIM در تصویر ۳-۱ نمایش داده شده است.

 

 

وقتی به مرحله بعدی آشنایی با سیستم BIMمی­رویم برای ارائه بهتر مستندات، آنالیزها و قابلیت­ های مدیریتی لازم است که بدانید که در کدامیک از سه طیف BIM گام برمی­دارید. دانستن این اهداف و چگونگی همپوشانی هر یک در پروژه به شما کمک می­ کند تا براحتی با سیستم BIM کار کنید.

این سه طیف عبارتنداز:

  • تجسم
  • آنالیز
  • استراتژی

در ابتدا هر طیف را به صورت مستقل مورد بحث و بررسی قرار می­دهیم که به چه معنایی می ­باشد و چگونه در روند پروژه مؤثر است.

 

تجسم

خلق مستندات پروژه در سیستم BIM امتیاز ویژه ای دارد و آن امکان تجسم پروژه در فضای سه بعدی است و این ماحصل عمده و محرک اصلی در طراحی با BIMاست که تمامی کاربران را به استفاده از آن ترغیب می­ کند.

خلق دیجیتالی پروژه با ابزارهای جدید ما را در پیشبرد اهدافمان کمک می ­کند امکان تداعی فضای خارجی و داخلی پروژه همانند بازی با کنسول  می ­باشد به طوری­که شما با ایجاد یک گردش مجازی در فضای طراحی (walk through) تصاویر ملموسی از پروژه ایجاد نماید.

در آینده نه چندان دور کارفرمایان به معمارانی که با روش BIMطراحی می­کنند اعتماد بیشتری خواهند داشت چرا که می-توانند در فضای واقعی و مسیرهای داخلی و خارجی پروژه حرکت نمایند و هیچ محدودیتی در ارائه فضای داخل و خارج پروژه ندارند.

همچنین این مدل­ها محدودیتی در چاپ رنگی و سیاه و سفید ندارند.

نمونه­ های متفاوتی از تصویرسازی توسط مدل­های BIMوجود دارد که در اینجا به بحث پیرامون تفاوت­ های تجسم ­سازی و ارتباطات بین آنها در BIM می­ پردازیم. یک تصویر ثابت ساده ­ترین تولید در سیستم BIM می­باشد. زمانی که شما یک شیء یا عنصر ساختمانی را ایجاد می­ کنید در حقیقت یک تصویر ثابت از آن خلق کرده ­اید. که می­توانید آن را از هر منظری مانند پلان نما و یا پرسپکتیو مشاهده نمایید. این تصاویر ثابت می­توانند از روی تمامی بخش­ های مدلسازی و طراحی شده در BIM ایجاد شده باشند.

این تصاویر تنها بیانگر کلیات طرح نیستد بلکه نمایش دهنده ایده ­ها، تناسب، فرم، فضا و کاربری نیز می­باشد. در برخی مصادیق مانند تصویر شماره ۴-۱ بحث متیریال گذاری حذف شده است تا بیشتر به فرم و کانپست ساختمان توجه شده و با تعریف مصالح به عناصر موجود می­توان رنگ­ها در فضا، نور و رندرهای واقع گرایانه از حجم مورد نظر را نمایان کرد.

این تصاویر سازه ­ای در شکل ۵-۱ شامل اطلاعات جامعی از اهداف طراحی می­باشد و علاوه بر ظاهر آن تمامی اطلاعات و محاسبات مستقر در آن قابل بحث مفصل منتقدان پروژه خواهد بود. این روش ارائه واقع­ گرایانه از مدل پروژه علاوه بر مدلسازی اصلی شامل نورپردازی، کاربرد سایه و تکنیک­ های زمینه کار برای جلوه واقعی می­باشد.

 

 

در نهایت مرحله بعدی ایجاد حرکت در صفحه می­باشد. در شکل ۶-۱ تصویری مشاهده می­شود که در حالت واقع گرایانه از مدل گرفته شده است. این تصویر بیانگر حرکت در زمان مشخصی نیست با این حال بازتاب هر یک از عناصر بر روی یکدیگر و استفاده از نورهای واقعی در این تصویر آن را طبیعی­ تر جلوه می­دهد تمامی این مراحل برای رسیدن به تجسم واقعی از فضایی است که هنوز وجود خارجی ندارد.

 

 

آنالیز

باید بدانید پایه و اساس تجسم ­سازی در BIM پایه کارآمدی برای آنالیز طرح نمی­ باشد زیرا همانطور که مراحل تصویرسازی از انواع رندرینگ یا انیمیشن بیشتر از هر چیزی به RAM کامپیوتر شما وابسته است که تا چه حد توانایی تصویرسازی واقعی اجسام را برای شما تداعی کند مبحث آنالیز طرح نیز اگر از نوع ساده و ابتدایی باشد با نرم­ افزار Revit قابل بررسی است اگر نه بهتر است از نرم ­افزارهای مختص آنالیز طرح استفاده شود.

زیرا علت استفاده از این نرم­ افزار بیشتر برای همکاری متقابل کلیه ­ی بخش­ های ساختمانی در مدل­سازی و داده­ ها می­باشد به عنوان مثال آنالیز مصرف انرژی در مدلسازی به صورت دیاگرام در اینجا مورد بررسی قرار گرفته است.

در شکل ۷-۱ سه نمونه کاربرد مدلسازی براساس مصرف انرژی مقایسه شده است. C,B,A بخش تیره ­تر دیاگرام نمایانگر وارد شدن احجام هندسی در روند آنالیز و طراحی دوباره با توجه به آن می­باشد.

رنگ وسط که خاکستری روش است نمایانگر مدت زمانی است که داده­ های مسئله از طریق نرم­ افزارهای دیگری به جز Revit در آنالیز مدل وارد می­ شود بوده و ناحیه روشن بیانگر مدت زمانی است که صرف آنالیز مجموعه به صورت کلی می­ شود.

 

 

در نمودار B,A مدلسازی با Revit انجام شده اما این احجام در آنالیز طرح وارد نشده است پس نیاز به دوباره ­کاری و طراحی مجدد براساس آنالیز طرح بوده و بدین ترتیب زمانی نیز صرف هماهنگی و نگهداری از اجزای متفاوت طرح بر اساس آنالیز جدید شده است. اما در بخش C همانطور که ملاحظه می­ کنید احجام هندسی مستقیم وارد طرح آنالیز با تکرار استفاده از این روش در پروژه ­های مختلف به مرور در این عمل مهارت کافی را کسب کرده و می ­توانید مدت زمان آنالیز طرح را همراه با طراحی و مدلسازی پیش برده و آن را تا نصف کاهش دهید.

 

 

از این روش می­توان برای بررسی روشنایی روز در طراحی یک ساختمان مشابه شکل ۸-۱ بهره برید بدین ترتیب که گزینه­ های متفاوتی را برای یک طرح ارائه نموده و تنها با فشردن یک دکمه به بررسی و آنالیز روشنایی بر این نمونه­ ها اقدام کنید. بدین ترتیب با استفاده از روش مدلسازی و آنالیز در نرم­ افزار Revit هم در سرعت و هم دقت کار در حین پیشرفت کار اطمینان خواهید داشت. آنالیز یک طرح از لحاظ مصرف انرژی و یا نگهداری از آن در طول زمانی معین در ساختمان بسیار اهمیت دارد پس استفاده از یک روش مدل­سازی که ما را در رسیدن به این هدف یاری نماید اولیت اول است به طور مثال اگر ما بعد از اتمام طراحی پروژه و تحویل فازهای مختف آن به بررسی مصالح از جهات بهینه سازی و نگهداری انرژی در ساختمان بپردازیم مجبور به ویرایش­ های مکرر در طرح خواهیم بود درست مشابه نمودار B,A در تصویر صفحه قبل که مدت زمان زیادی صرف این هماهنگی خواهد شد. اما با آنالیزکردن در حین طراحی می­توان مدت زمان هماهنگی بین مدلسازی و آنالیز طراحی را به نصف کاهش داد.

 

فرآیند کار

برای افزایش بهره ­وری از روش BIM در طراحی نیاز به یک برنامه ­ریزی دقیق است. با یک برنامه ­ریزی قابل انعطاف در جهت پیشبرد اهداف و عملکرد در زمینه کسب موفقیت در پروژه به پیشرفت قابل توجهی دست خواهید یافت. تعیین اهداف در مراحل ابتدایی طراحی از طریق BIMمی­تواند کمک بزرگی به ارائه هر چه بهتر مستندات داشته باشد.

بهترین روش در برنامه ­ریزی از طریق BIM پاسخ دادن به ۳ پرسش در ابتدای کار طراحی است:

  • چه روش­ هایی نیاز است تابه اهداف پروژه نزدیک شویم؟
  • چه افراد و چه تیم کاری می­تواند ما را در این روند کمک کند؟
  • به چه ابزارها و کاربری­ هایی نیازمندیم تا بتوانیم کارکنان را در روند اجرای پروژه یاری رسانیم؟

با مطرح کردن این سئوال ها در ابتدای کار می­توانید موفقیت انجام پروژه را در حین کار گروهی دوچندان نمایید. همچنین مشورت کردن با افراد با سابقه در محل کار می­توانید تسهیلات بهتری را در اختیار کارکنان قرار داده و اهداف و زمان­بندی مناسبی را برای پروژه ارائه کنید.

در هر دو روش کار شرکت محوری و پروژه محوری نیاز است که اهداف در ابتدای کار مشخص شوند. بعد از آن روش کار و تکنیک ­های مدل سازی تعیین شده و روش­ های آنالیز انرژی در ساختمان هم تعیین شود مثلاً اگر در یک ساختمان انرژی کسب شده از نور روز بیشتر مورد نظر است برحسب مورد شاید نیاز به اضافه کردن داده­ هایی در رابطه با امکانات نورپردازی و یا تأسیساتی خاصی باشد و یا در ارائه نقشه ­ها بیشتر نیاز به ارائه جزئیات فضاها مدنظر قرار گیرد.

در هر صورت وجود برنامه ­ریزی ابتدایی در هر پروژه باعث تسریع در انجام آن می­شود.

 

ادامه دارد …

 

شما میتوانید ادامه این مقاله یعنی قسمت دوم اصول اولیه مستندات را از طریق لینک زیر مشاهده و مطالعه نمایید

جهت استفاده از مطالب قسمت بعد روی لینک زیر کلیک نمایید:

آموزش رویت – اصول اولیه مستندات قسمت دوم

 

 

مترجم: دکتر ابولفضل نوایی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.