گام به گام BIM را پیاده سازی کنید
در سال های اخیر صحبت در مورد BIM و توانایی آن در یکپارچه سازی اطلاعات پروژه در میان دست اندرکاران ساختمان اعم از طراحان مهندسان سرمایهگذاران و پیمانکاران جز مباحث داغ محافل گشته است برخی اطلاعات کاملی در مورد چگونگی عملکرد این فناوری نوین در عرصه ساخت و ساز دارند اما روش اجرای و پیاده سازی آن را در سیستم کاری خود نمی دانند برخی نیز هنوز بر سر حرف خود هستند و تمایلی به اعمال تغییرات در روش کاری خود ندارند اما احساس خطر کرده اند چرا که در طی ۲۰ سال گذشته شاهد تغییرات زیادی در سیستم های نرم افزاری قدیمی با نمونه های جدید در طراحی و محاسبات بوده اند درمیان قشر مرتبط با صنعت ساختمان بیشترین سهم اطلاعات از فرآیند BIM نصیب مشاوران شده است اما بیشترین سود را پیمانکاران برده اند کم نبودند مشاورانی که پس از تکمیل آموزش های نرم افزاری تحت BIM باز هم نتوانسته اند این روش را در دفاتر خود جایگزین روشهای قدیمی کند چرا که در پیاده سازی آن دچار مشکل شده اند در این جا می خواهیم به بررسی این مشکلات بپردازیم و همچنین سهم مابقی فعالان عرصه ساختمان از این تکنولوژی را آشکار سازیم
وحشت از پیادهسازی BIM کابوس مهندسین مشاور
درست میگویید به شما حق میدهیم تغییر هرچند کوچک همیشه برای ما سخت بوده است ما عادت کرده ایم تا مسیری را که در آن سالها تجربه کسب کرده ایم ادامه دهیم اما تا کی؟ دنیا در حال تحول است و سرعت آن در جهان از سال به ساعت تغییر یافته ما هم باید با روی باز از آن استقبال کرده و در پیاده سازی و جایگزین کردن آن با روش های قدیمی کوشا باشیم.
مشکل از اینجا آغاز شد که BIM محدود به نرم افزار گشت. با فراگیری نرم افزارهای تحت BIM توقع داشتیم تا بتوانیم آن را عملی کنیم اما غافل از اینکه BIM یک فرهنگ است. فناوری مدلسازی اطلاعات ساختمان نیاز به نهادینه شدن در تمامی بخشهای مرتبط با ساختمان را دارد سرمایهگذاری که تصویر مبهمی از کسب منابع مختلف در احداث یک بنا در سر دارد تا شرکتهای مهندسین مشاور ای که این تصاویر مبهم را خلق کرده و به آن جان میدهند. از پیمانکاری که وظیفه ی هویت بخشیدن به اجزای آن را بر عهده دارند تا قراردادهایی که بر پایه اطلاعات ناقص اولیه در طراحی و اجرا میان طرفین بسته میشود. از کارخانه ای که مصالح مختلف را تولید کرده تا کارگرانی که در حال اجرای آن هستند، همه و همه باید همراستا با قوانینی پیش بروند که از قبل توسط مراجع مرتبط با صنعت ساختمان بر پایه پیاده سازی BIM در پروژه های ساختمانی کشور وضع شده است.
کدام قوانین؟
برای اجرای فناوری BIM در کشور نیاز به قوانین مرتبط با آن است وقتی یک تکنولوژی که میتواند تحولی عظیم در یک صنعت پر کاربرد در کشور را به همراه داشته باشد، هنوز زیرساختها و پایه و اساس درستی ندارد پس چگونه آن را اجرا و همگانی کنیم. همیشه دیگران را مقصر میدانیم !کسانی که طی سالها فعالیت در این عرصه تجربه دارند، می دانند که ما برای پیاده سازی فناوری BIM در کشور نیاز به مبانی اولیه داریم. که این مبانی اولیه با نوشتن پروتکل پایه قوانین و مقررات کشور در صنعت ساخت آغاز میشود.
مرحله اول: پروتکل BIM
از نوشتن پروتکل BIM بر پایه قوانین و مقررات کشور کار آغاز می شود. این پروتکل BIM ضمیمه قراردادها شده تا هیچ حرف ناگفته ای که برای کسی که خدماتی را ارائه میکنند و برای کسی که در این میان سرمایه گذار و ذینفع پروژه است باقی نمی گذارد. حال همه چیز واضح است و خواسته های سرمایه گذار و وظایف آن در کنار نیازهای اولیه مشاوره و آنچه باید در نهایت تحویل بخش اجرایی و بهرهبردار بدهد بدون کم و کاست مشخص است.
مرحله دوم: اطلاعات پایه
منظور از اطلاعات پایه در اصل اطلاعاتی است که تولیدکنندگان در اختیار بخش طراحی قرار می دهند. چرا که روند فعالیت مدلسازی بر پایه اطلاعات اولیه است داده های اصلی در کدهای موجود می باشد که در محصولات تولید شده در بخش ساختمان که در بخش مصالح و چه تجهیزات و مبلمان رقم میخورد که هر کد هویت محصول و شرح کاملی از اطلاعات اصلی آن اعم از جنس، وزن، رنگ و ….است پس مشکل دوم عدم دسترسی به کدهای استاندارد کشوری بر روی محصولات ساختمانی است.
مرحله ی سوم: تطابق نرم افزاری با قوانین کشوری
اصول اولیه مدل سازی بر پایه BIM با استفاده از ابزارهایی است که با نام نرم افزارهای BIM توسط تولیدکنندگان نرم افزار از جمله اتودسک انجام میشود این نرم افزارها بر پایه قوانین کشور تولید کننده طراحی شده است و برای پیاده سازی آن در کشور نیازمند افزونه هایی هستیم که این فاصله را از میان بردارد ،تا بدون مشکل بتوان با تکیه بر دو مرحله ی بالا کار مدلسازی و طراحی را انجام داد.
مرحله چهارم: خروجی گرفتن اطلاعات و مستندات
طی سالها نیاز بخش اجرایی توسط اطلاعاتی مهیا می شد که بر روی کاغذ پرینت شده بود اما پس از مباحثی که بر سر حفظ محیط زیست و سعی در کاهش تخریب منابع طبیعی صورت گرفت، مبانی کار فناوری BIM و تبادل اطلاعات به صورت مجازی رقم خورد. اما این فرآیند قابل اجرا نیست، مگر اینکه ابزارهای آن تامین شده و مجریان با روش های استفاده از نرم افزارهای مرتبط با آن آشنا باشند. پس با این وجود نیاز به نیروی ماهر و آموزش دیده مطرح گردید. همکاری گروهی میان اعضای طراحی با اجرا و حفظ ارتباط ذینفعان پروژه با تمامی مراحل کاری نیز می توانند با تکیه بر نرم افزارهای مرتبط انجام شود.
گروه ایران بیم مفتخر است که در طی سالها تحقیق و مطالعه و کار عملی در تمامی مراحل ذکر شده فعالیت داشته و امید دارد تا با پشتیبانی مدیران و مسئولان ذیربط و کمک علاقمندان و متخصصان در زمینه BIM در رفع موانع موجود بر سر بومی سازی BIM در ایران بکوشد.
نویسنده زهره یوسفی خو
پایه یک طراحی، نظارت و اجرا
اولین نویسنده کتب آموزش نرم افزارهای BIM در کشور
تدریس نرم افزارهای پایه BIM , و تخصصی معماری و
دارنده گواهینامه بین المللی از شرکت اتودسک
وحشت از پیاده سازی BIM در ساختمان، اشاره بسیار درست و به جایی بود. عدم شفافیت برای برخی افراد سودجو همان آب گل آلودی هست که می شود خوب از آن ماهی گرفت و BIM راهشان را می بندد.
کل مقاله عالی بوداما این قسمت حرف دل خیلی از مهندسینی هست که قصد دارند با تخصصشان پیشرفت کنند نه با رانت خواری، لابی کردن و یا سر دیگران کلاه گذاشتن.
سلام
توضیحات مختصر و مفیدی بود، منتظر مقاله های بعدی شما هستیم….
تشکر و سپاس