استراتژی های توسعه BIM در ایران

تکنولوژی BIM در ایران

BIM در ایران یا همان مدلسازی اطلاعات ساختمان یک فرایند نوین در ساخت و ساز است و همانند سایر صنایع صنعت ساختمان هم باید رویکرد مناسبی در توسعه خود داشته باشد، توسعه در یک صنعت برگرفته از سه رکن اساسی است: دانشگاه، بازار و نهادهای دولتی

در کشور ما متاسفانه در اکثر صنایع رابطه مناسبی میان این سه رکن وجود ندارد؛ بخصوص در صنعت ساختمان فاصله زیادی میان دانشگاه، بازار و نهادهای ذیربط دولتی و نیمه دولتی وجود دارد و برای توسعه نیازمند شناخت و تحلیل مناسبی از نقاط ضعف و تهدیدها و تبیین راهکارهای هوشمند برای هماهنگی یکدیگر این رسته ها و ایجاد فرصت های مناسب بمنظور تعامل بین آنها می باشد.

دانشگاه، ساختار دانشگاهی رشته های مهندسی مرتبط به ساختمان مانند معماری ، عمران، مکانیک و مدیرریت در چند دهه گذشته کمتر تغییری در رفتار و سطح دانش بخود دیده است و بدنه اصلی دانشگاه ها عمدتاً از نسل های گذشته می باشد و رویکردی نسبت به فناوری های نوین ساخت و ساز ندارد. ورود نسل های جدید و آگاه از مسائل دنیا در حوزه ساخت و ساز و تعریف مباحث جدید بخصوص کاربردی  BIM در دانشگاه ها می تواند آغاز یک انقلاب نوین در صنعت ساخت و ساز باشد و نباید فراموش کرد که کمبود کتب درسی و تخصصی ، یکی از نقاط ضعف در توسعه BIM در دانشگاه ها می توان برشمرد که اینکار نیازمند ادراک هوشمندانه و همه جانبه مسئولان ،متولیان  به رشد علمی و مهارتی این فناوری در سطوح مختلف آموزشی کشور می باشد.

پیشرفت BIM در ایران

شاید مهمترین عامل در رشد سریع BIM در ایران ، نبود زیرساخت های آن است؛ عدم وجود بانک داده ها، مدل های پیش فرض، آموزش استاندارد، نرم افزارها و سخت افزارهای مرتبط، فضای مجازی امن و … از ضرورت های توسعه BIM در کشور می باشد و لازمه آن حمایت های نهادهای دولتی وذیربط مانند نظام مهندسی ساختمان، شهرداری ها، وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت کار، وزارت صنعت و تجارت و … در ایجاد بستری مناسب جهت استقرار بنیان فناوری های نوین در صنعت ساختمان می باشد. پس علیرغم دیدگاه های موجود و اختلاف سلیقه ها، دعوت نهادهای مذکور از جامعه فعال در این حوزه بمنظور تعیین خطوط و چهارچوب علمی و عملی این فرایند ارزشمند در صنعت ساخت و ساز امری اجتناب ناپذید است که باید استقبال و تشویق لازم در این راه صورت پذیرد.

 اما بهره اصلی در استفاده از فناوری های تجاری سازی شده BIM در ایران در اختیار بازار است، بازار ساخت و ساز در ایران شامل دو بخش دولتی و خصوصی است که نسبت بخش خصوصی به این عرصه حدود ۳ برابر بخش دولتی است و نبود نهادهای نظارتی دقیق و سودآوری بالا باعث حضور طیف های مختلف غیر متخصص در این حوزه شده است و تنوع  سطح علمی و اجتماعی، اقشار وارد شده به این عرصه وجود سرمایه های خرد و ریسک پذیر خود نیز باعث سردرگمی در اهداف ثانویه سرمایه گذاران شده است.

این عوامل دغدغه هایی است که فعالیت های فرهنگی و آگاهی رسانی از فناوری ها را در این حوزه سخت تر کرده است و تنها راه رسیدن به این مقصود و توسعه BIM در ایران، حمایت های انجمن های صنفی، پیمانکاران، انبوه سازان و سازندگان و تشویق نهادهای دولتی در رویکرد استفاده از فناوری های نوین ساختمان بخصوص BIM ِ باشد

معرفی مزایای رقابتی BIM در مقابل روش های مرسوم و ارائه نمونه های موفق داخلی و خارجی در ایجاد منافع مختلف گروه های ذینفع پروژه های ساختمانی از جمله عواملی است که شرکت های ارائه دهننده خدمات BIM باید بر روی آن تمرکز داشته باشند.

BIM علاوه بر فناوری یک فرهنگ در تعامل رفتار میان گروه های مختلف ذیربط پروژه است. مهمترین چالش در تدوین استراتژی های ایجاد این فرهنگ، آوردن و بردن صنفی است، همانطور که در روش های مرسوم خدمات مهندسی بدلیل عدم تعاریف روابط و نظارت یکپارچه و منسجم از نظر کیفیت و قیمت و اعتبار، به کمترین مقدار خود رسیده است، کاربرد BIM هم می تواند در همان مسیر قرار گیرد و تنها راه خروج از این بحران، تدوین استراتژی های صحیح ورود بمنظور ارائه خدمات یکپارچه و همیاری و هماهنگی گروه ها به منظور جایگاه سازی و ارزش آفرینی در این حوزه می باشد.

BIM در ایران، BIM در ایران، BIM در ایران

نویسنده:ابولفضل نوایی

ابوالفضل نوایی